Vergi İadesi: Nasıl Başvurulur ve Süreç Nasıl İşler?

Kesinti veya diğer farklı yollarla tahsil edilen vergilerin bir kısmı, gerekli şartlar sağlandığı taktirde geri alınabilmektedir. Vergi iadesi nedir, vergi iadesi çeşitleri nelerdir, vergi iadesi nasıl alınır gibi soruların cevapları yazımızda…

Vergi İadesi Nedir?

Türkiye’de kişilerin ve işletmelerin vergilendirilme çeşit ve yöntemleri yasalarla belirlenmiştir. Aynı yasalarda belirlenen bazı koşulları sağlayan işletmeler ise ödedikleri vergi miktarının belirli bir kısmını geri alabilmektedir. İşletmelere sağlanan bu kolaylığa “vergi iadesi” denmektedir. Vergi iadesi, vergi mükelleflerinin vergi yükünü hafifletmek, vergi sisteminin adil işlemesini sağlamak ve bazı durumlarda vergi mükelleflerine teşvik sağlamak amacıyla uygulanır.

Vergi iadesi, yasal mevzuatlarla belirlenmiş bazı şartlara bağlıdır. Her şirket iade alamayacağı gibi, vergi iadesinin şartları ödenen vergi türüne göre de değişebilmektedir.

Kimler Vergi İadesi Alabilir?

Türkiye’de şahıs şirketleri gelir vergisi öderken, limited ve anonim şirket türündeki işletmeler kurumlar vergisine tabi olmaktadır. Türkiye’de kurulabilecek şirket türleri ve özellikleriyle ilgili yazımızı okuyabilirsin.

Şirketler, tabi oldukları vergilere ve faaliyet alanlarına göre vergi iadelerinden faydalanabilir. Gelir ve kurumlar vergisi iadeleri tüm şirketler için geçerli olabilirken, KDV iadesi için belirlenmiş bazı gruplar yer almaktadır.

Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi İadeleri

Gelir vergisi ve kurumlar vergisinde iade alma süreci KDV iadesine göre daha kolaydır. Vergi beyannamesi verildikten sonra iade için talep oluşturulabilmektedir. Bunun için Gelir İdaresi Başkanlığının oluşturduğu GEKSİS üzerinden başvuru yapmak, istenen belgeleri sanal ortamda yüklemek gerekir.

Gelir vergisi mükellefleri tarafından yıllık olarak verilen beyanname sonucunda, yıl içinde tevkif yoluyla ödenen vergiler öncelikle ilgili beyanname üzerinden hesaplanan vergi tutarı karşılığında mahsup edilir.

Katma Değer Vergisi (KDV) İadesi

Vergilendirme sistemimize göre KDV’nin, ürün ya da hizmetin satışı sırasında tüketiciden tahsil edilmesi hedeflenir. Ancak durumlarda şirketler KDV iadesi ile devlet tarafından desteklenmektedir. Örneğin; ihracatçı şirketler ürün ve hizmetlerini yurt içinde satmadıkları ve yurt dışı tüketiciler de Türkiye’nin vergi sistemine tabi olmadığı için şirketlerin aleyhine bir KDV maliyeti ortaya çıkar. Bu durumun önüne geçebilmek için devlet, şirketlere vergi KDV iadesi imkanı sunmaktadır.

KDV İadesi Nasıl Alınır?

KDV iadesi alabilecek işletme gruplarından birine dahil olması gerekir. KDV iadesine şu gruplar başvurabilmektedir:

• İhracat Yapanlar
• İhracata Aracılık Edenler
• Özel Ekonomik Bölgelerde Faaliyet Gösteren İşletmeler
• Vergi Muafiyeti Olan Şirketler
• Kamu Kurumları ve Sivil Toplum Kuruluşları

Bu koşulun haricinde vergi beyannamesi verilmeli, gerekli belgeler sisteme yüklenerek başvuru yapılmalıdır. KDV iadesinde başvurunun mali müşavir tarafından yapılması daha faydalı olacaktır, çünkü süreç diğer vergi iadelerine göre biraz daha karmaşık olabilir.

Vergi İadesi Ne Zaman Alınır?

Vergi ödemesi yapıldıktan sonra devam eden bir yıl içinde vergi iade başvurusu yapılabilir. Vergi iadesinin tamamlanması ise iki ile altı ay arasında sürebilmektedir.

Vergi İadesi İçin Gerekli Belgeler Nedir?

Vergi iadesi için gerekli belgeleri şöyle sıralayabiliriz:

• Vergi Beyannamesi
• Fatura ve Makbuzlar
• İşletme Hesap ve Kayıtları
• İhracat ve İthalat Belgeleri
• İade Talep Dilekçesi
• Diğer

Vergi Beyannamesi

Tüm vergi iade süreçlerinde vergi mükellefi, vergi beyannamesini doldurmalı ve vergi iadesi talebini belirten dilekçe vermelidir.

Fatura ve Makbuzlar

Vergi iadesi talebinde bulunan kişi veya işletme, ilgili döneme ait fatura ve makbuzları sunmalıdır.

İşletme Hesapları ve Kayıtları

Vergi dairesi tarafından işletmenin mali durumunu gösteren belgeler talep edilebilir. Bu belgeler arasında gelir tablosu, bilanço, banka hesap özetleri ve diğer mali kayıtlar yer alabilir.

İhracat ve İthalat Belgeleri

Eğer vergi iadesi talebi ihracat veya ithalat işlemleriyle ilgiliyse, bu işlemlere ilişkin belgelerin (ithalat veya ihracat beyannameleri gibi) sunulması gerekir.

İade Talep Dilekçesi

Vergi iadesi için başvururken gereken belgeler arasında 1A ve 1B

Diğer Gerekli Belgeler

Vergi iadesi talebi için vergi dairesi veya ilgili kurumun talep ettiği diğer belgeler de gerekebilir. Bu belgeler, özel durumlara veya vergi mevzuatına bağlı olarak değişebilir.

Vergi İadesi Başvurusu Nasıl Yapılır?

Vergi iadesi başvurularıyla ilgili işlemlerin kolayca gerçekleştirilebilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığının GEKSİS adlı platformu kullanılmaktadır. İşletmeler bu platforma elektronik olarak belgelerini yükleyerek vergi iadesi için işlemleri başlatabilir. Bizim önerimiz, vergi iadesi başvurusu yapmak için serbest muhasebeci veya mali müşavir desteğine başvurulması yönündedir. Şirketin mali detaylarına hakim olacakları için bu danışmanlar

GEKSİS işlemlerinin nasıl yapılacağıyla ilgili rehbere buradan ulaşılabilir.

Vergi İadesi Hesaplama

Vergi iadesi hesaplanırken şirketin ibraz ettiği belgeler esas alınır. Ödenen vergi miktarı üzerinden iade edilecek tutar vergi memurları tarafından belirlenir ve şirkete ödenir. Verginin şirkete ödenmesi iki şekilde gerçekleşebilir:

Mahsuben İade: Şirketin elde ettiği vergi iadesi tutarı, şirketin devlete olan farklı bir borcuna karşılık mahsup edilir. Mahsuben iade işleminde şirketin bağlı olduğu vergi dairesine olan borçlar tercih edilebileceği gibi başka vergi dairelerine olan borçlar da mahsup edilebilir.

Nakdi İade: Şirketin elde ettiği vergi iadesi tutarı doğrudan şirket hesabına nakit olarak ödenir.

Vergi İadesi Sorgulama

Vergi iadesi başvuru, belge yükleme ve vergi iadesi sorgulama gibi işlemler GEKSİS üzerinden online olarak gerçekleştirilebilir. Şirkete ait verilerin ve ibraz edilen belgelerin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından değerlendirilmesi zaman alacağı için bu süre zarfında sabırlı olmak gerektiğini belirtelim.

Vergi İadesi İptal Etme

Bazı durumlarda işletmeler, başvurmuş oldukları vergi iadesi taleplerini geri çekmek isteyebilir. Vergi iadesi talebini iptal etmek isteyen işletmeler, GEKSİS üzerinde devam eden iade taleplerini görüntülemelidir. Talep detaylarının bulunduğu menüden iptal işlemleri yapılabilmektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

1-Vergi iadesi ne zaman yapılır?

Vergi beyannamesi verildikten sonraki bir yıl içinde vergi iadesine başvurulabilir.

2-Vergi iadesi için hangi belgeler gereklidir?

Vergi iadesi için vergi beyannamesi, ilgili döneme ait fatura ve makbuzlar, işletme hesap ve kayıtları, ihracat ve ithalat Belgeleri, iade talep dilekçesi ve gerekli görülen durumlarda bazı ek belgeler istenebilir.

3-Vergi İadesi Nasıl Hesaplanır?

Vergi iadesi hesaplanırken şirketin ibraz ettiği belgeler esas alınır. Ödenen vergi miktarı üzerinden iade edilecek tutar vergi memurları tarafından belirlenir ve mahsuben ya da nakden şirkete ödenir.

4-Vergi İadesi Sorgulama Nasıl Yapılır?

Vergi iadesi sorgulamaları Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı GEKSİS platformu üzerinden yapılabilmektedir.

5-Vergi İadesi İptali Nasıl Yapılır?

GEKSİS’e giriş yapılarak vergi iadesi başvurusu, süreç takibi ve iptal gibi işlemler gerçekleştirilebilmektedir.