Konkordato Nedir? Süreci ve Başvuru Şartları

Borçlarını ödemekte zorlanan bir işletmen mi var? Endişelenme — iflas tek çare değil. Konkordato sayesinde borçlarını yeniden yapılandırabilir, faaliyetlerine devam ederken finansal dengenizi yeniden kurabilirsin. Papel Blog’un bu yazısında konkordatonun ne olduğunu, kimlerin başvurabileceğini, sürecin nasıl ilerlediğini ve iflas ertelemeden farklarını adım adım anlatıyoruz.

Konkordato nedir?

Konkordato, borçlarını ödemekte zorlanan veya ödeme güçlüğü riski taşıyan gerçek ya da tüzel kişilerin, alacaklılarıyla mahkeme gözetiminde borçlarını yeniden yapılandırmasına imkân tanıyan hukuki bir mekanizmadır. Bu süreçte borçlu, borçlarını belirli bir plana göre ödemeyi taahhüt ederken; alacaklılar da genellikle borcun bir kısmından feragat eder veya vade uzatımını kabul eder.

Kısaca; borçluya iflas etmeden toparlanma, alacaklıya da alacağını koruma fırsatı sunan konkordato, işletmelere ikinci şans vermesinin yanı sıra ekonomik istikrarı da destekleyen bir uzlaşma yoludur.

İcra ve İflas Kanunu’nun 285 ve devamı maddelerinde düzenlenen konkordato, iflasın yıkıcı sonuçlarını önlemeyi hedefler. Borçlu, mahkemenin tanıdığı süre boyunca icra takiplerinden korunur ve mali dengesini toparlama fırsatı bulur. Alacaklılar ise iflas halinde tüm alacaklarını kaybetmek yerine, yapılandırılmış plan kapsamında kısmen tahsil imkânı elde eder.

İflas erteleme ile konkordato arasındaki farklar

İflas erteleme ve konkordato, borçlu şirketlere mali sıkıntıdan çıkış için sunulan iki farklı hukuki yoldur. Ancak kapsamları, şartları ve sonuçları açısından önemli farkları vardır.

Kapsam açısından farklar

İflas erteleme yalnızca sermaye şirketleri ve kooperatifler için geçerliyken; Konkordato ise hem gerçek hem tüzel kişiler tarafından başvurulabilen daha geniş kapsamlı bir mekanizmadır.

Başvuru şartı farkı

İflas erteleme için şirketin borca batık olması şarttı. Bunun yanı sıra konkordato için ise sadece borçların ödenememesi veya ödeme güçlüğü riski bulunması yeterlidir.

Süreç açısından farklar

İflas ertelemede mahkeme şirketin yönetimine kayyım atayabilirken; konkordatoda ise borçlu faaliyetlerine devam eder ve süreç konkordato komiseri tarafından denetlenir.

Alacaklıların rolü açısından farklar

İflas ertelemede alacaklıların onayı zorunlu değilken; konkordatoda ise süreç, alacaklıların oylaması ve onayıyla ilerler.

Yasal durumla ilgili farklar

2018’de yapılan düzenlemelerle iflas erteleme kurumu kaldırılmıştır. Günümüzde borç yapılandırmanın temel yolu konkordatodur.

Kimler konkordato talebinde bulunabilir?

Konkordato talebinde bulunabilecek kişiler ve kurumları aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

·       Borçlu tarafla ilgili koşullar: Herhangi bir borçlu kişi veya kurum, borçlarını vadesi geldiği hâlde ödeyemiyorsa, ödemede zorluk yaşıyorsa veya borcun ödenememesi gibi bir tehlike varsa konkordato talep edebilir.

·       Tüzel kişiler açısından koşullar: Şirketler, kooperatifler gibi tüzel kişiler de yetkili organ kararlarıyla konkordato talebinde bulunabilir.

·       Alacaklı tarafla ilgili koşullar: İflasa tabi olan bir borçlu hakkında, iflas talep hakkı bulunan bir alacaklı da gerekçeli bir dilekçeyle konkordato başvurusunda bulunabilir. Ancak borçlu “iflas tabi” olmayan durumda ise alacaklının bu talebi kullanamaz.

Konkordato başvurusu nasıl yapılır?

Konkordato talebinin, borçlu veya yetkili hâlde bulunan alacaklı tarafından görevli mahkemeye yapılması gerekir. Türkiye’de bu durumda yetkili olan kurum genellikle borçlunun merkezinin bulunduğu yerdeki veya yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’dir. Usule uygun şekilde hazırlanmış bir dilekçe ile başvuru yapılmalı ve başvuru sırasında yargılama gider avansı mahkeme veznesine yatırılmalıdır.

Başvuru şartları

Borçlunun vadesi gelmiş borçlarını ödeyemiyor, ödemede güçlük içerisinde veya ödeme tehlikesiyle karşı karşıya olması gerekir. Başvuru sırasında borçlunun “iyi niyetle” hareket ettiği, alacaklılarına karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çalıştığı ve sunduğu yeniden yapılandırma projesinin uygulanabilirliği mahkeme değerlendirir.  

Gerekli belgeler

Başvuru dilekçesine ek olarak sunulması gereken belgeler şunlardır:

·       Konkordato ön projesi: Mali durumunu nasıl iyileştireceğini, borçlarını ne şekilde ve ne vadeyle ödeyeceğini, gerekirse malvarlığı satış veya sermaye artırımı gibi yöntemlerin kullanılıp kullanılamayacağını borçlu tarafındanaçıkça belirtilmeli.

·       Mali tablo ve malvarlığı belgeleri: Son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, aktif-pasif durumu, varsa ara bilançolar, alacak-borç listesi, taşınır/taşınmaz varlıkların detayları.

·       Alacaklı listesi ve alacak miktarları: Hangi alacaklıya ne kadar borç olduğu, alacaklıların imtiyazlı olup olmadığı gibi bilgiler.

·       Karşılaştırmalı tablo: Eğer konkordato onaylanırsa alacaklıların eline geçecek miktar ile borçlu iflas etseydi alacaklıların eline geçecek miktar arasındaki karşılaştırmayı gösteren tablo.

·       Denetim/ “makul güvence” raporu: Bağımsız denetim kuruluşunca, ön projenin gerçekleşme olasılığını değerlendiren rapor. KOBİ’ler için bazı istisnalar olsa da büyük işletmeler için bu rapor oldukça önemlidir.  

·       Diğer belgeler: Mahkeme veya atanan komiser tarafından istenebilecek ek kredi sözleşmeleri, ekspertiz raporları, ticari defter tasdikleri vb. belgeler.

Konkordato süreci nasıl işler?

Konkordato süreci, borçluya iflas etmeden mali durumunu düzeltme fırsatı veren ve belirli aşamalardan oluşan bir yargı sürecidir. Bu süreç mahkeme denetiminde yürütülür ve iki temel aşamadan geçer: geçici mühlet ve kesin mühlet.

Başvuru aşaması

Borçlu veya belirli şartlarda alacaklı, gerekli belgelerle birlikte Asliye Ticaret Mahkemesi’ne konkordato talebinde bulunur. Başvuruda borçlunun mali durumu, borç listesi ve ödeme planını içeren konkordato projesi yer alır. Belgeler incelendikten sonra mahkeme, sürecin ilk adımı olan geçici mühlet kararını verebilir.

Geçici mühlet

Geçici mühlet, borçluya ilk koruma süresi sağlar. Mahkeme tarafından genellikle 3 ay süreyle verilen geçici mühlet süresi, gerekli görüldüğü durumda 2 ay daha uzatılabilir. Bu dönemde:

·       Borçluya karşı icra ve haciz işlemleri durur, yeni takip açılamaz.

·       Mahkeme, borçlunun faaliyetlerini denetlemek üzere konkordato komiseri atar.

·       Komiser, borçlunun mali durumunu ve projenin uygulanabilirliğini raporlar.

Bu aşamada, borçlu faaliyetlerini sürdürürken planını hayata geçirmeye hazırlanır.

Kesin mühlet

Geçici mühletin sonunda, mahkeme komiser raporlarını ve alacaklı görüşlerini değerlendirir. Eğer borçlunun planının uygulanabilir olduğuna karar verirse bir yıllık kesin mühlet kararı verir. Gerek görülmesi durumunda bu süre en fazla 6 ay uzatılabilir. Bu süre içerisinde:

·       Borçlu komiser gözetiminde olmak üzere faaliyetlerini sürdürmeye devam eder.

·       Alacaklılar, ödeme planı hakkında bilgilendirilir ve oylamaya katılır.

·       Plan, alacaklı çoğunluğu tarafından kabul edilir ve mahkeme tarafından tasdik edilirse konkordato süreci başarıyla tamamlanır.

Tasdik ve uygulama

Mahkemenin tasdik kararıyla konkordato yürürlüğe girer. Borçlu, belirlenen takvim doğrultusunda borçlarını ödemeye başlar. Alacaklılar bu plana uymak zorundadır.

 

Kaynaklar: 1.

 

Bu blog yazısında sunulan bilgiler; yalnızca genel nitelikte olup hukuk, finans veya yatırım danışmanlığı teşkil etmemektedir. İçerik, bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, özel durumlarınız için profesyonel danışmanlık almanız tavsiye edilir. Yazıda yer alan ifadeler, herhangi bir bağlayıcılık veya sorumluluk doğurmamakta, yalnızca yazarın değerlendirmelerini yansıtmaktadır. Alacağınız kararlarda tüm sorumluluk tarafınıza ait olup, Papel Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş. bu bağlamda herhangi bir yükümlülük kabul etmemektedir.