İş ve GirişimcilikKasım 18, 2025
Okuma süresi4 dakikalık okuma

Evrensel Ürün Kodu (UPC) Nedir? Kullanım Alanları

Evrensel Ürün Kodu (UPC) Nedir? Kullanım Alanları

Küresel ticaretin hızla dijitalleştiği günümüzde, ürünlerin doğru tanımlanması ve izlenebilirliği her zamankinden daha önemli durumda. Tam bu noktada evrensel ürün kodu (UPC), hem fiziksel mağazalarda hem de e-ticaret platformlarında ürünlerin standart ve güvenilir biçimde tanınmasını sağlar. Peki UPC kodu nedir, nasıl alınır ve işletmelere hangi avantajları sağlar? Papel Blog’da anlatıyoruz.  

Evrensel ürün kodu (UPC) nedir? 

Evrensel Ürün Kodu (UPC), İngilizce adıyla Universal Product Code, ürünlerin dünya genelinde tekil olarak tanımlanmasını sağlayan barkod ve ürün tanımlama sistemidir. 12 haneli sayısal yapısıyla her ürüne benzersiz bir kimlik verir ve özellikle perakende satış noktalarında ürünlerin hızlı tanınmasını, fiyat bilgisinin otomatik ekrana yansıtılmasını ve stok takibini kolaylaştırır. 

Üretici tarafından atanan bu kod, barkod haline getirilerek kasalarda veya depo sistemlerinde taranabilir. Bu şekilde ürün takip sistemi dijital, hızlı ve hatasız biçimde işler. 

UPC kodları sadece mağazalarda değil, e-ticaret platformlarında da ürünlerin doğru listelenmesi, stok bilgilerinin güncel tutulması ve global satış kanallarında uyum için kullanılır. Genellikle Kuzey Amerika’da geçerli olan UPC, hane sayısı ve bölgesel kullanımıyla farklı olsa da işlev olarak Avrupa’da yaygın olan EAN (European Article Number) sistemiyle benzerdir.  

Adsız Tasarım (1)

UPC kodunun kullanım alanları 

Ürünlerin üretimden satışa kadar tüm yaşam döngüsünü izlemeye yarayan evrensel ürün tanımlama sistemi olan UPC hem fiziksel perakendede hem de e-ticaret ekosisteminde süreçleri hızlandırır, hataları azaltır ve ürün takibini kolaylaştırır.Bir diğer kullanım alanı ise perakende satış noktalarıdır. UPC sayesinde ürünün kasada otomatik tanınır. Fiyat, stok ve satış bilgileri anında görüntülenir, işlemler hızlı ve hatasız tamamlanır. Ayrıca barkod sistemi, mağaza operasyonlarını dijitalleştirerek verimliliği artırır. Barkod sisteminin bir diğer kullanım alanı da envanter yönetimi ve tedarik zinciridir. UPC sayesinde ürünlerin depoya girişi, sevkiyatı ve mağazalara dağıtımı izlenir. Böylece stok kontrolü kolaylaşır, sipariş planlaması optimize edilir ve olası hatalar ya da geri çağırmalar hızlıca yönetilir. 

E-ticaret platformlarında ise, UPC kodu ürünlerin doğru listelenmesini ve global satış kanallarında uyumlu görünmesini sağlar. Aynı ürün farklı satıcılarca listelense bile sistem kod üzerinden eşleştirme yapar; bu da ürün tanımlama kodları içinde UPC’yi en güvenilir standart haline getirir. Barkod numarası sorgulama ve ürün takip sisteminde, UPC sayesinde ürünün orijinalliği, üretim tarihi ve üretici bilgilerine ulaşılır. Bu, sahte ürünlerle mücadelede ve tedarik zinciri şeffaflığında önemli rol oynar. 

UPC kodu nasıl alınır? 

 UPC kodu almak isteyen işletmeler ürünlerini global ticarette tanınabilir hale getirebilmek için belirli bir standart süreci takip etmelidirler. Böylece, ürün kimliğinin benzersiz olmasını ve barkodun dünya genelinde tanınması sağlanır. 

İlk adım olarak, marka veya üretici hangi ürünleri için kod alacağını belirlenir. Her farklı ürün, ambalaj veya varyasyon için ayrı bir UPC kodu gerekir. 

Sonrasında resmi barkod standartlarını belirleyen GS1 (Global Standards 1) kuruluşuna kayıt yapılır. GS1, hem UPC (Universal Product Code) hem de EAN (European Article Number) sistemlerini yönetir. Türkiye’de bu süreç GS1 Türkiye (TOBB) tarafından yürütülür. Kayıtla birlikte işletmeye özel bir “Company Prefix” (firma ön eki) verilir; bu ön ek, markanın tüm ürün kodlarının temelini oluşturur. 

Ardından, her ürün için ayrı bir GTIN (Global Trade Item Number) atanır ve barkod haline getirilerek ambalaja basılır. Barkodun GS1 standartlarına uygun biçimde basılması ve kolay taranabilir olması gerekir. 

Son olarak, kodların geçerliliğini korumak için GS1 üyeliği yıllık olarak yenilenmelidir. Böylece barkodlar aktif kalır ve ürünler hem mağazalarda hem e-ticaret platformlarında sorunsuz biçimde tanımlanır. 

Adsız Tasarım (3)

UPC ile EAN arasındaki farklar 

Universal Product Code (UPC) ve European Article Number (EAN), benzer işlevlere sahip ürün tanımlama kodları olsa da bazı temel farkları vardır.  

Bu farklardan ilki UPC kodunun 12 haneli, EAN kodunun ise 13 haneli olmasıdır. Bu ek hane, EAN sisteminde daha fazla ürünün kodlanmasına fırsat verir. Bölgesel olarak UPC daha çok Kuzey Amerika’da, EAN ise Avrupa ve diğer uluslararası pazarlarda kullanılır. 

EAN kodlarında genellikle ülke veya bölgeyi belirten bir ön ek bulunurken, UPC kodları doğrudan üretici ve ürün bilgilerini içerir. Günümüzde çoğu barkod okuyucu her iki sistemi de tanıyabilir, ancak küresel satış yapan işletmeler için EAN kodu daha yaygın ve güvenli bir tercihtir. 

Her iki sistem de GS1 standartları altında yer alır: UPC “GTIN-12”, EAN ise “GTIN-13” yapısına sahiptir. Kısacası, UPC ve EAN aynı amaca hizmet eden, farklı bölgelerde kullanılan iki standart ürün tanımlama sistemidir. 

UPC kodunun işletmelere sağladığı avantajlar 

UPC sistemi, işletmelere operasyonel verimlilik, güvenilirlik ve küresel görünürlük kazandırır. Doğru bir UPC kodu, ürünlerin Papel İşletme Paneli üzerinden kolayca izlenmesini ve raporlanmasını da sağlar. Doğru ve standartlara uygun bir UPC kodu, ürünlerin perakende zincirlerinde ve e-ticaret platformlarında kolayca listelenmesini sağlayarak marka görünürlüğünü artırır. Barkod sistemiyle stok giriş-çıkışları otomatik izlenir, hatalar azalır ve envanter yönetimi daha verimli hale gelir. UPC kullanımı, kasa ve sevkiyat işlemlerinde hız ve doğruluk kazandırarak müşteri memnuniyetini yükseltir. Ayrıca UPC, ürünleri küresel tanımlama numarası (GTIN) altında uluslararası pazarlarda tanınır hale getirir. Ürünlerin barkodla izlenebilmesi ise markalara güvenlik, kalite kontrol ve sahtecilikle mücadelede önemli bir avantaj sağlar.  

 

Kaynaklar: 1, 2.  

 

Bu blog yazısında sunulan bilgiler; yalnızca genel nitelikte olup hukuk, finans veya yatırım danışmanlığı teşkil etmemektedir. İçerik, bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, özel durumlarınız için profesyonel danışmanlık almanız tavsiye edilir. Yazıda yer alan ifadeler, herhangi bir bağlayıcılık veya sorumluluk doğurmamakta, yalnızca yazarın değerlendirmelerini yansıtmaktadır. Alacağınız kararlarda tüm sorumluluk tarafınıza ait olup, Papel Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş. bu bağlamda herhangi bir yükümlülük kabul etmemektedir.