Bileşik Faiz Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Bileşik faiz (compound interest), yatırımcılar için birikimlerini ya da yatırımlarının değerini artırmanın, kredi verenler için ise kazançlarını maksimize etmenin en etkili yollarından biri olarak öne çıkar. Faizin sadece anapara üzerinden değil, birikmiş faizlerle birlikte hesaplanması sayesinde bileşik faiz, uzun vadede katlanarak büyüyen bir finansal güç oluşturur. Peki, bileşik faiz tam olarak nasıl işler, neden kullanılır ve diğer faiz türlerinden nasıl ayrılır? Bu soruları Papel Blog senin için cevaplıyor.

Bileşik faiz (compound interest) nedir?

Özellikle uzun vadeli yatırımlarda ve kredilerde büyük etkisi olan bileşik faiz bir yatırımın veya borcun her dönem sonunda elde edilen faizin anaparaya eklenmesiyle, bir sonraki dönemde bu yeni toplam üzerinden faiz hesaplanması prensibine dayanır. Bu şekilde, sadece başlangıçtaki anapara değil, aynı zamanda birikmiş faizler de faiz getirisi sağlar, böylece yatırım veya borç zamanla katlanarak büyür.

Bileşik faiz neden kullanılır?

Bileşik faiz, finansal işlemlerde ve yatırımlarda tercih edilmesinin çeşitli sebepleri vardır.

Yatırımların tercih etme sebebi

Ana para ve birikmiş faizlerin beraber yeniden yatırıma dahil edilmesiyle bu yöntemle yapılan yatırımlar zamanla katlanarak büyür. Bileşik faizin etkisi özellikle uzun vadeli yatırımlarda belirgin hale gelir ve yatırımcıların daha yüksek getiri elde edebilmesini sağlar. Böylece yatırımcılar bileşik faizin sağladığı katlanarak büyüme sayesinde finansal hedeflerine daha hızlı ve etkili bir şekilde ulaşabilirler.

Kredilerde bileşik faiz tercihinin sebepleri

Kredi veren kurumlar bileşik faiz uygulayarak verdikleri kredilerden elde ettikleri faiz gelirini artırabilirler. Bu şekilde, sadece anapara üzerinden değil birikmiş faizler üzerinden de faiz tahsil edebilirler. Ayrıca bileşik faiz, borçların anapara ve birikmiş faizler üzerinden yeniden faizlendirilmesiyle borç miktarının daha hızlı artmasına sebep olduğundan kredi veren için avantajlı bir yöntemdir.

Bileşik faiz nasıl hesaplanır?

Özellikle uzun vadeli yatırımlarda ve kredilerle önemli etkisi olan bileşik faizin finansal planlama yaparken dikkate alınması gerekir. Çünkü bu faiz türünde faizlerin periyodik olarak anaparaya eklenmesiyle, zamanla yatırımın veya borcun büyüme hızı artar. Bileşik faizin nasıl hesaplandığını açıklarken formülünü açıklamak faydalı olacaktır.

Bileşik faiz formülü

Bu formülde:

A: Vade sonunda ulaşılacak toplam tutar (anapara + faiz)

P: Başlangıçtaki anapara

r: Yıllık faiz oranı (ondalık olarak)

n: Yılda faiz uygulama sıklığı

t: Yıl cinsinden toplam yatırım süresi

Bir örnekle açıklamak gerekirse, diyelim ki 10.000 TL bir paran var ve bu parayı %10 faiz oranı ve 2 yıl vade ile değerlendirmek istiyorsun. İlk yılın sonunda paran 10.000 x 1,10 = 11.000 TL olurken 2. yılın sonunda 12.100 TL oluyor.

Bileşik faiz ve basit faiz arasındaki fark nedir?

Finansal işlemlerde kullanılan basit faiz ve bileşik faiz yöntemlerinin aralarındaki temel fark hesaplanma ve uygulama şekillerine dayanır. Basit faizde faiz tutarı her dönem için sabitken bileşik faizde faiz hem anapara hem de birikmiş faizler üzerinden hesaplanır. Bu sebeple kısa vadede basit faiz daha yaygındır, bileşik faiz ise uzun vadeli yatırımlarda ve kredilerde daha yüksek getiri veya maliyet oluşturmasıyla bilinir. Bu farkı yaratan ana sebep faiz türlerinin farklı şekillerde hesaplanmasıdır. Basit faizde, faiz sadece anapara üzerinden hesaplanır ve her dönem sonunda elde edilen faiz, anaparaya eklenmez. Bileşik faizde ise her dönem sonunda elde edilen faiz anaparaya eklenir ve bir sonraki dönemde bu yeni toplam üzerinden faiz hesaplanır. Bunu bir örnekle de açıklamak isteriz.

Mesela 1.000 TL anaparan var, bu para yıllık %10 faiz oranı ve 3 yıl vade ile değerlendirelim. Basit faizde şu şekilde hesaplanır:

Yıllık faiz: 1.000 TL x 0,10 = 100 TL

Toplam faiz: 100 TL x 3 yıl = 300 TL

Vade sonunda toplam tutar: 1.000 TL + 300 TL = 1.300 TL

Bileşik faizde ise hesaplama daha farklı bir şekilde yapılır.

1. yıl sonu: 1.000 TL x 1,10 = 1.100 TL

2. yıl sonu: 1.100 TL x 1,10 = 1.210 TL

3. yıl sonu: 1.210 TL x 1,10 = 1.331 TL

Vade sonunda toplam tutar: 1.331 TL

Faizle ilgili merak ettiğin daha birçok sorunun cevabı yine Papel Blog’da, Faiz Türleri yazımızı ziyaret ederek sorularının cevabını bulabilirsin.

Adsız Tasarım (26)

H2: Bileşik faizin avantajları nelerdir?

Bileşik faizin uzun vadeli finansal yatırımlarda ve tasarruflarda etkili bir araç olmasını sağlayan avantajları vardır. Bu avantajları şu şekilde sıralayabiliriz:

Yatırımların hızlı değer kazanması

Bileşik faiz, her dönemde elde edilen faizin anaparaya eklenmesiyle, bir sonraki dönemde daha yüksek bir tutar üzerinden faiz hesaplanmasını sağlayarak yatırımların katlanarak büyümesini sağlar.

H3: Uzun vadede artan getiri

Yatırım süresi uzadıkça, bileşik faizin etkisi belirginleşir. Zamanla biriken faizler, anaparaya eklenerek toplam getiriyi artırır ve uzun vadede yatırımcıların finansal hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştırır.

Enflasyonun etkilerini azaltma

Bileşik faizin katlanarak büyümesi, yaşam pahalılığındaki artışlar veya satın alma gücünü azaltan enflasyon gibi zenginliği azaltan faktörlerin etkilerini azaltabilir.

Faiz getirisinin yeniden yatırımı

Elde edilen faiz gelirlerinin anaparaya eklenmesi, yatırımın büyüme hızını artırır ve toplam getiriyi maksimize eder. Bu sayede, yatırımcılar birikimlerini daha verimli bir şekilde değerlendirebilirler.

Kaynaklar: 1.

Bu blog yazısında sunulan bilgiler; yalnızca genel nitelikte olup hukuk, finans veya yatırım danışmanlığı teşkil etmemektedir. İçerik, bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, özel durumlarınız için profesyonel danışmanlık almanız tavsiye edilir. Yazıda yer alan ifadeler, herhangi bir bağlayıcılık veya sorumluluk doğurmamakta, yalnızca yazarın değerlendirmelerini yansıtmaktadır. Alacağınız kararlarda tüm sorumluluk tarafınıza ait olup, Papel Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş. bu bağlamda herhangi bir yükümlülük kabul etmemektedir.