Kredi Kartı Gecikme Faizi Nasıl Hesaplanır?

Borç ödemelerinde gecikme yaşandığında yalnızca ana parayla değil, üzerine eklenen faizle de karşılaşmak kaçınılmaz olabilir. Özellikle kredi kartı, bireysel kredi ve fatura ödemelerinde sıkça karşımıza çıkan gecikme faizi; zamanında ödeme alışkanlığı edinmemiş bireyler için maliyetli sonuçlara sebep olabilir. Ancak bu faiz türünün nasıl çalıştığını bilmek, hangi durumlarda itiraz edilebileceğini öğrenmek ve faizden tamamen kaçınmak için uygulanabilecek yöntemleri hayata geçirmek mümkündür. Papel Blog’un bu yazısında, gecikme faizinin ne olduğundan nasıl hesaplandığına, itiraz yollarından alınabilecek önlemlere kadar tüm detayları anlatıyoruz.

 

Gecikme faizi nedir?

Vadesinde ödenmeyen bir borç olması durumunda alacaklının uğradığı zararı telafi etmek için borçluya uygulanan faiz türüne gecikme faizi denir. Bu faiz, borcun vadesi geçtikten sonra işlemeye başlar ve genellikle aylık olarak hesaplanır. Bu faiz türüne kredi kartı, kredi ve fatura ödemelerinde sıkça karşılanabilir. Mesela, kredi kartı borcunun asgari ödeme tutarının altında bir ödeme yapılırsa ödenmeyen kısma gecikme faizi uygulanır.

Bilinçli kredi kartı kullanımı bu tarz durumlardan korunmana yardımcı olacaktır. Kredi Kartı Kullanma Rehberi yazımızda bilinçli bir kredi kartı kullanıcısı olmak için gereken bilgileri bulabilirsin.

 

Gecikme ve akdi faiz farkı

Gecikme faizi, asgari ödeme tutarının altında ödeme yapılması veya hiç ödeme yapılmaması durumunda devreye girer. Böyle bir durumda ödenmeyen asgari tutar üzerinden gecikme faizi hesaplanır ve gecikme faizinin oranı, genelde akdi faiz oranından yüksek olur. Akdi faiz ise, borçlunun asgari ödeme tutarını ödemesi durumunda, kalan borç bakiyesine uygulanan faizdir. Bu faiz, borcun vadesi içerisinde ödenmeyen kısmına uygulanır ve genellikle daha düşük bir orana sahiptir. Örneğin, kredi kartı borcunun asgari tutarı ödendikten sonra kalan bakiyeye akdi faiz uygulanır. Bu gibi faizlerle karşı karşıya kalmamak için kredi kartı ve kredi ödemelerini zamanında ve mümkünse borcun tamamını ödemek gerekir.

Gecikme faizi nasıl hesaplanır?

Bir borç vadesinde ödenmezse alacaklının uğradığı zararı telafi etmek için borçluya gecikme faizi uygulanır. Gecikme faizi hesaplanırken ödenmeyen borç tutarı ve ödeme gecikme süresi dikkate alınır. Borcun vadesi geçtikten sonra işlemeye başlayan bu faiz, genellikle günlük ve aylık olarak şu şekilde hesaplanır:

 

Günlük hesaplama için kullanılan formül:

Gecikme Faizi = Günlük Gecikme Faiz Oranı × Gün Sayısı × Gecikme Faizi Uygulanacak Tutar

 

Günlük gecikme faiz oranı, aylık faiz oranının 30’a bölünmesiyle elde edilir. Mesela, aylık gecikme faiz oranı %4,5 ise, günlük oran %0,15 olur.

 

Aylık hesaplama için kullanılan formül:

Gecikme Faizi = Aylık Gecikme Faiz Oranı × Ay Sayısı × Gecikme Faizi Uygulanacak Tutar

 

Gecikme faizi oranları ve hesaplama yöntemleri, bankalara ve güncel yasal düzenlemelere göre değişiklik gösterebileceğinden detaylı ve güncel bilgiler için ilgili bankanın resmi internet sitesinden ya da müşteri hizmetlerinden yardım almanı öneririz.

 

Faizden kaçınmak için alınabilecek önlemler

Finansal istikrar sağlayabilmek için faizden olabildiğince kaçınmak gerekir. Faizden kaçınmak için alınabilecek önlemler şunlardır:

 

Finansal planlama yap

Gelir ve giderlerini düzenli olarak takip et ve bütçe planlaması yapmayı unutma. Acil durumlar için birikim oluşturmak da faydalı olacaktır. Böylece ani nakit ihtiyaçlarında faizli borçlara başvurma riskin de azalacaktır.

 

Otomatik ödeme talimatı kullan

Bankaya ya da finans kuruluşuna belirli ödemelerin düzenli olarak gerçekleşebilmesi için otomatik ödeme talimati verebilirsin. Bu sistem sayesinde faturalarının son ödeme tarihlerini takip etmene gerek kalmadan ödemelerin zamanında yapılır.

 

Fatura hatırlatıcılarla ödemelerini takip et

Fatura hatırlatıcı uygulamaları, yaklaşan ödeme tarihleri için size bildirimler göndererek ödemelerinizi zamanında yapmana yardımcı olur. Bu uygulamalar, özellikle otomatik ödeme talimatı veremediğin durumlarda fayda sağlayacaktır.

Gecikme faizine itiraz edilebilir mi?

Türkiye’de gecikme faizi uygulamasına belirli koşullar altında itiraz edilebilir. Ama bu itirazın geçerli olabilmesi için bazı hukuki şartların yerine getirilmesi gerekir. İtirazın kabul edilme olasılığını artırabilmek için yasal şartların ve sürelerin dikkatle takip edilmesi, gerekli belgelerin sunulması ve hukuki prosedürlerin doğru şekilde işletilmesine dikkat edilmelidir.

 

Gecikme faizine itiraz edilebilecek durumlar

Temerrüt şartlarının oluşmaması: Borçlunun temerrüde düşmesi için alacaklının borçluya ihtarda bulunması gerekir. Eğer böyle bir ihtar yapılmamışsa veya borçlu temerrüde düşmemişse, gecikme faizi talebi hukuken geçersiz olabilir. 

Faiz oranının yasal sınırları aşması: Taraflar arasında belirlenen faiz oranı, yasal sınırları aşmamalıdır. Mesela, Türk Borçlar Kanunu’na göre, sözleşmede kararlaştırılan temerrüt faizi oranı, yasal faiz oranının belirli bir katını aşamaz. 

Faiz talebinin haksız ya da fahiş olması: Alacaklının talep ettiği faiz oranı, haksız veya fahiş ise, borçlu bu duruma itiraz edebilir. Mahkemeler, faiz oranının hakkaniyete uygun olup olmadığını değerlendirerek karar verebilir.

 

İtiraz süreci ve hukuki yollar

İcra takibine itiraz: Eğer alacaklı, borçluya karşı icra takibi başlatmış ve bu takipte gecikme faizi talep etmişse, borçlu, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde icra müdürlüğüne itiraz edebilir. Bu itiraz hem borcun aslına hem de faize yönelik olabilir.

Mahkemeye başvuru: Borçlu, icra takibine itirazının reddedilmesi veya doğrudan mahkemeye başvurarak, faiz talebinin haksız olduğunu ileri sürebilir. Bu durumda, borçlu, faiz talebinin hukuka aykırı olduğunu kanıtlamalıdır.

Vergi borçlarında itiraz: Vergi daireleri tarafından tahakkuk ettirilen gecikme faizlerine karşı, mükellefler 30 gün içinde vergi mahkemesine dava açabilirler. Bu davalarda, gecikme faizinin yasal dayanağı ve hesaplama yöntemleri incelenir. 

 

Dikkat edilmesi gerekenler

Sürelerin takibi: İtiraz ve dava açma süreleri oldukça kısadır. Bu yüzden, ödeme emri veya vergi tahakkuku gibi belgelerin tebliğ tarihinden itibaren süreleri dikkatle takip etmek gerekir.

Delil ve belgeler: İtiraz veya dava sürecinde, borçlu, faiz talebinin haksız olduğunu gösteren belgeleri sunmalıdır. Mesela, ödeme dekontları, sözleşme hükümleri veya alacaklının ihtarının bulunmadığını gösteren belgeler önemlidir.

Hukuki danışmanlık: Gecikme faizi gibi hukuki konularda uzman bir avukattan destek almak, hak kayıplarını önlemek açısından faydalı olacaktır.

 

 

Kaynaklar: 1.   

 

Bu blog yazısında sunulan bilgiler; yalnızca genel nitelikte olup hukuk, finans veya yatırım danışmanlığı teşkil etmemektedir. İçerik, bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, özel durumlarınız için profesyonel danışmanlık almanız tavsiye edilir. Yazıda yer alan ifadeler, herhangi bir bağlayıcılık veya sorumluluk doğurmamakta, yalnızca yazarın değerlendirmelerini yansıtmaktadır. Alacağınız kararlarda tüm sorumluluk tarafınıza ait olup, Papel Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş. bu bağlamda herhangi bir yükümlülük kabul etmemektedir.